Agnieszka Holland‘ın yönetmenliğini yaptığı Pokot (Spoor / İz, 2017) filmi, hayvanları ve doğayı çok seven bir kadının trajikomik hikayesini anlatıyor. Bir yandan hayvan sevgisini aşılamaya çalışan film, adalet ve inanç sistemini de eleştirerek kara komedi işlevini yerine getiriyor.
Kaçak olarak hayvanları öldüren avcılara adeta savaş ilan eden Janina Duszejko’nun duaları kabul olur. Acımasız avcıların cesetleri köyün ayrı noktalarında tek tek bulunmaya başlar. Av ve avcıların ölü bedenleri üstlerine serpilen kar ile bulunduğunda acaba doğa intikamını mı alıyor gibi bir düşünce oluşuyor izleyicide. “Hayvanlar öldürülebiliyorsa insanlar da öldürülebilir.” gibi biraz yanlış bir mesaj veriliyor ve final de bu fikri destekler nitelikte. Eğer hayvanların canı değerliyse aynı özen insan için de söz konusu olmalı. Hayvanla insan arasındaki denge başka bir kadın karakter olan Dobra Nowina ile kurulmaya çalışılıyor ama yine de yeterli olmadığı kanısındayım.
Film ne kadar hayvan sevgisini aşılamaya çalışıyor gibi görünse de aslında bir intikam filmi olduğunu söyleyebiliriz. Ana karakter olan Duszejko’nun aşırı davranışları zaman zaman karikatürize olmasına yol açıyor ve onun iyi niyetini gölgeliyor. Köpekleri kaybolunca öğretmenlik yaptığı okuldaki ufacık çocukları toplayıp karanlık ormanda onları aramasına yardım ettirmesi, Duszejko’nun insan hayatına ne kadar değer verdiğinin basit bir göstergesi. Ayrıca yapım bizden finaldeki sürprizi ne kadar saklamaya çalışsa da aslında kendini biraz fazla belli ediyor ve sonu pek şaşırtmıyor. İşlenen cinayetlere fazla odaklanılmaması “kara” kısmını, 2 saati aşkın süresi ise “komedi” tarafını olumsuz yönde etkiliyor.
Filmin en iyi tarafı ise hayvanlar için uygulan(amay)an adalet ve inanç sitemi. Duszejko kaçak olarak öldürülen hayvanlarla ilgili polise gittiğinde umursanmıyor. Kaybolan köpekleri hakkında konuştuğu rahip ise insan ile hayvanı aynı kefeye koymamasını salık veriyor ve hatta onu ayıplıyor. Kara filmlerde sıklıkla gördüğümüz çarpık adalet sisteminin ve yozlaşmış inanç kültürünün bu sefer hayvanlar üzerinden izleyiciye aktarılması ise yapımın en güzel detayları arasında yer alıyor.
67. Uluslararası Berlin Film Festivali’nde Alfred Bauer Ödülünü kazanan film, Türkiye’de 36. İstanbul Film Festivali’nde ilk defa izleyici karşısına çıktı. Polonya yapımı Pokot, özellikle hayvan severlerin ilgisini çekebilir ama kara komedi hayranları için ortalama bir film.
KÜNYE / IMDB: 6,3
Yönetmen: Agnieszka Holland
Senaryo: Agnieszka Holland, Olga Tokarczuk (Romanından uyarlama)
Oyuncular: Agnieszka Mandat-Grabka (Janina Duszejko), Wiktor Zborowski (Matoga), Jakub Gierszal (Dyzio), Patrycja Volny (Dobra Nowina), Miroslav Krobot (Boros), Borys Szyc (Wnetrzak)
Müzik: Antoni Lazarkiewicz
Görüntü Yönetmeni: Jolanta Dylewska, Rafal Paradowski
Kurgu: Pavel Hrdlicka
Ülke: Polonya, Almanya, Çek Cumhuriyeti, İsveç, Slovakya