Geçen sene ilk uzun metraj filmi Hereditary (Ayin) ile dikkatleri üzerine çekmeyi başaran Ari Aster, hiç vakit kaybetmeden Midsommar (Ritüel, 2019) filmiyle yeniden izleyici karşısına çıktı. İlişkileri çatırdayan bir çiftin, arkadaşlarıyla beraber 90 yılda bir yapılan pagan törenine katılmasını anlatan film, korku unsurunu geri plana atıp gerilime odaklanıyor.
Hereditary’de olduğu gibi aile bağları ve iletişimsizliği birbiriyle harmanlayan yönetmen, mitolojik öğeleri kullanmayı yeni filminde de eksik etmiyor. Kamera ve mekân kullanımında ise ilk filmiyle benzerlikler olduğu kadar ayrıştığı taraflar var. Kamerayı dışarı aldığında rüyadaymışçasına beyaz bir dinginlik ve doğayla iç içe bir görsellik hâkimken, kapalı mekânlarda ise Hereditary’de olduğu gibi bir maket veya dekorun içindeymişiz gibi bir atmosfer yaratılıyor. Özelikle giriş kısmında kullanılan resimlerde karakterlerin gezindiği uçsuz bucaksız yeşilliklerin aksine ritüele izleyicileri hazırlama görevi üstleniyor. İsveç’te yaz dönümünün kutlandığı törene katılan gençlerin kıyafetlerinin, ortamın dokusuna zıt olması ise hayal dünyasından uyandırma işlevi görüyor ve komüne dışarıdan bakmamıza olanak tanıyor.
İlk filmine nazaran daha çok kendini belli eden dehşet sahnelerine absürtlük katma tercihi, şiddetin etkisini azaltırken sahnenin korku filmi klişelerinden arınmasını sağlıyor. İzleyiciyi yerinden sıçratmak yerine küçük bir şok yaratmak Ari Aster için daha önemli. Ayrıca filmin konusu klişe bir gençlik korku filmi tadında olmasına rağmen yavaş yavaş detaylarını öğrendiğimiz gizemli ritüel, merak unsurunu tetiklediğinden uzun süresi göz açıp kapayıncaya kadar geçiyor.
Giriş kısmında yüzleştiğimiz, biraz çiğ bir şekilde aktarılan iletişimsizlik, aile bağları ve yas süreci, devamında kendini katman katman açarak iki boyutlu karakterlerin anlam kazanmasına olanak tanıyor. Dani’nin vesveseleri ve Christian’ın bencilliği başlangıçta klişe bir çift izlenimi bırakırken ilerleyen süreçte bu karakteristik özellikler kaderlerini belirler. Empati ve sevgi eksikliği, gerilimin içinde dramatik bir etki yaratır. Fakat sağlanmak istenen dram, kulak tırmalayıcı ağlama sesiyle veya gerçekliği kıran, görüntüyü bozan efektler ile izleyiciye aktarılır.
Günümüzde geçmesine rağmen komün üyeleri vasıtasıyla dönem filmlerini referans alan Midsommar, tarikatların vahşetini işleyen korku filmleri ile İskandinav mitolojik öğelerinden faydalanarak kendini tekrar etmeden Hereditary’nin üstüne koymayı başarıyor. Hem yaşanan olayların öncesindeki mitolojik detaylarda hem de zirvede biten finalinde boşluklar bırakmayı adet edinen yönetmen, film nihayete erdiğinde bile merak unsurunu sürdürmeye devam ediyor.
Hereditary filminden hoşlananları hüsrana uğratmayacak olan Midsommar, korkutmak yerine gerilimi sürekli ayakta tutmasıyla rahatsız eden bir yapım.
KÜNYE / IMDB: 7,3
Yönetmen ve Senarist: Ari Aster
Oyuncular: Florence Pugh (Dani), Jack Reynor (Christian), Vilhelm Blomgren (Pelle), William Jackson Harper (Josh), Will Poulter (Mark), Ellora Torchia (Connie), Gunnel Fred (Siv), Isabelle Grill (Maja), Henrik Norlén (Ulf), Levente Puczkó-Smith (Ruben)
Müzik: The Haxan Cloak
Görüntü Yönetmeni: Pawel Pogorzelski
Kurgu: Lucian Johnston
Ülke: ABD
