Fred Zinnemann’ın yönetmenliğini yaptığı Act of Violence (1949), gerilim dozu yüksek, diken üstünde bir kara film. Kimin iyi kimin kötü olduğuna karar vermekte zorlanacağınız kapkaranlık bir ruh haline sahip bu film, kara filmin en iyi örneklerinden.
Film, sert bir yüz ifadesine sahip olan Robert Ryan’ın canlandırdığı Joe’nun çekmeceden silah aldığı sahneyle açılıyor. Sonra Frank’i kasaba halkıyla kutlama yaparken görüyoruz. Küçük çocuğu ve karısıyla mutlu hayat süren Frank, klasik Amerikan aile yapısına uygun bir birey. Bu esnada savaş gazisi olmasına da özellikle vurgu yapılıyor. Fakat eli silahlı Joe’nun Frank ile geçmişten kalan küçük bir hesabı olduğunu öğreniyoruz. Tam ana karakter olan Frank ile özdeşleşmişken bir yandan da ondan şüphe duymaya başlıyoruz. Acaba intikam almak için gelen Joe’nun haklılık payı olabilir mi? Film bir yandan bu gizemi çözmeye çalışırken diğer yandan da Frank’in bu işten nasıl sıyrılabileceğini düşündürüyor. Çünkü Amerikan rüyasını gerçekleştirmiş olan, evine sadık ve topluma faydalı işler yapan Frank ile izleyicinin özdeşleşmesi daha büyük olasılık. Zaten film de en başta bu izlenimi bırakıyor. Daha ilk sahnede karanlık yüzünü gösteren Joe, sonrasında topal ayağını ailenin kalesi olan Frank’in evine doğru sürüdüğünde tehlikenin ve nefretin boyutunu anlıyoruz.
Kadın karakterlerin kusurlu adamlara âşık olmalarını saymazsak sütten çıkmış ak kaşık olduklarını söyleyebiliriz. Hem Frank’in karısı Edith hem de Joe’nun sevgilisi Ann, sevdiği adama sadık ve onun için her fedakarlığı yapabilecek kadar güçlü ama bir o kadar da kırılgan karakterler. Ölümcül kadın edasıyla filme sonradan dahil olan Pat ise tam yanlış yola sapmaya sevk eden bir karakter olmasıyla diğer kadın karakterlerden ayrılıyor. Ama yine de ana erkek karakterlere göre daha masum olduğunu söyleyebiliriz. Joe ve Frank’in ikisi de tam bir anti kahraman. İkisi de özünde iyi ama II. Dünya Savaşı’nın hayatlarını tepe taklak etmesi sonucunda kötücül taraflarını ortaya çıkarmak zorunda kalmışlar. Özetlemek gerekirse; savaş sadece kahramanlar yaratmaz, bazen içimizdeki anti kahramanları da ortaya çıkarır.
Act of Violence, savaşın izlerini taşıyan çıldırmış karakterleri ve türün sevenlerinin keyif alacağı kadrosuyla sağlam bir kara film. II. Dünya Savaşını atlatalı birkaç yıl olmasına rağmen savaş gazilerine cesur bir bakış atan film ile ilgili ilginç bir detay ise girişteki MGM logosunu saymazsak jeneriksiz başlaması. Kara film hayranları kesinlikle kaçırmasın.
KÜNYE / IMDB: 7,5
Yönetmen: Fred Zinnemann
Senaryo: Robert L. Richards ve Collier Young
Oyuncular: Van Heflin (Frank R. Enley), Robert Ryan (Joe Parkson), Janet Leigh (Edith Enley), Phyllis Thaxter (Ann), Mary Astor (Pat), Berry Kroeger (Johnny), Taylor Holmes (Gavery)
Müzik: Bronislau Kaper
Görüntü Yönetmeni: Robert Surtees
Kurgu: Conrad A. Nervig
Ülke: ABD
