Alex Proyas’ın yönetmenliğini yaptığı Dark City (Gizemli Şehir / Karanlık Şehir, 1998) adlı tekno kara filmde Rufus Sewell, William Hurt, Kiefer Sutherland, Jennifer Connelly gibi oyuncular yer alıyor.
John Murdoch, bir küvetin içinde uyanır. İsmini bile hatırlamamaktadır. Sadece hafızasında geçmişinden kopmuş birkaç anı parçası vardır. Etrafına baktığında bir kadın cesedi görür. Onu öldürüp öldürmediğini bile hatırlamamaktadır. Oradan hemen uzaklaşan John Murdoch, kendini bulabilmek için bu karanlık şehirde tehlikeli bir yolculuk yapmak zorunda kalacaktır. Onun için her bir ipucu gerçeğe biraz daha yaklaşması demektir. Ama gerçek onun hiç düşündüğü gibi olmayacaktır.
Dark City filmi, klasik kara filmleri geleceğe aktaran bir film ve tam olarak zamanını kestiremeyeceğimiz bir mekan ve kostüm tasarımına sahip. Filmin hem 50’lerde geçen bir havası var hem de filme gelecekte geçen distopik bir atmosfer hakim. Aslında bu durum tekno kara filmlerin birçoğunda var. Geleceğin bize getirdiklerinin hem iyi hem de kötü tarafları var ve insanoğlunun gelişmeye karşı hem bir hevesi hem de yarattıklarının ona bir süre sonra sahip olabileceğine dair bir korkusu var. Filmde özellikle binaların sürekli değişmesi ve insanların bunu fark etmemeleri aslında günümüze yapılmış bir gönderme… Çünkü her gün birçok bina yıkılıp yerine başka binalar dikiliyor ve önünden geçip gidiyoruz. Tüketim toplumuna Dark City’nin kendi karanlık dünyasından gözümüze sokmadan bir çok gönderme var.
Film, vizyona girdiğinde pek değeri bilinmemiş olsa da sonradan kült filmler arasına girmiştir. Ama filmin kısa sürede birçok filmi de etkilediği – (Matrix (1999), The Thirteenth Floor (1999), Requiem for a Dream (2000) – bariz belli olmakla beraber birçok filmden de etkilendiği – (Nosferatu (1922), Metropolis (1927), M (1931), Citizen Kane (1941), Blade Runner (1982) – aşikardır.
Dark City’nin Türkiye’de çıkan DVD’sini özellikle filmi sevenlere tavsiye ederim. 2 DVD olarak piyasaya çıkan filmin içinde hem sinema hem de yönetmen kurgusu versiyonu var. Ayrıca “Achitecture of Dreams (Düşlerin Mimarisi)” belgeseli ve Metropolis filmi hakkında zamanında çıkan iki olumsuz yazıyı da içeren özel seçeneklerin Türkçe olması tavsiye etmemin en önemli sebeplerinden… DVD’de yer alan sesli yorumlar da Türkçe destekli olsaydı daha güzel olurdu tabii.
Yönetmen: Alex Proyas
Senaryo: Alex Proyas, Lem Dobbs, David S. Goyer
Oyuncular: Rufus Sewell (John Murdoch), William Hurt (Dedektif Frank Bumstead), Kiefer Sutherland (Doktor Daniel P. Schreber) Jennifer Connelly (Emma Murdoch) Richard O’Brien (Bay El), Ian Richardson (Bay Kitap), Melissa George (May)
Müzik: Trevor Jones
Görüntü Yönetmeni: Dariusz Wolski
Kurgu: Dov Hoenig
Ülke: Avustralya, ABD