Bretaigne Windust ve Raoul Walsh’in yönetmenliğini yaptığı The Enforcer (Öldürülecek Kadın, 1951) adlı kara filmde Humphrey Bogart, Ted de Corsia, Everett Sloane gibi oyuncular yer alıyor.
Bölge Savcısı Martin Ferguson, büyük bir suç örgütünün lideri olan Albert Mendoza’yı köşeye sıkıştırmıştır. Elinde tanık olarak sadece Joseph Rico vardır. Rico kaçmaya çalışırken ölünce Ferguson’ın da elinde yeterli hiçbir kanıt kalmaz. Mendoza’nın serbest kalmasını önlemek için uzun süren bu davanın en başına dönüp başka bir yol bulmak zorunda kalacaktır.
The Enforcer’da Humphrey Bogart’ın canlandırdığı Martin Ferguson karakteri diğer Bogart karakterlerinden ayrılıyor. Bu sefer karşımızda ölümcül bir kadın yok ve Bogart’ta onunla tehlikeli bir ilişki içine giremiyor. Böylece Bogart’tan nükteli laflar da duyamıyoruz. Ferguson’ın aklı fikri Mendoza’da… Tam bir kanun adamı, kesinlikle bir anti kahraman değil. Yasalara uyan biri olmasına rağmen bu yasalardan da pek hoşnut değil. Mendoza’nın suçlu olduğundan kesin bir şekilde emin olmasına rağmen bunu kanıtlamak yasalardan ötürü çok zor.
Tanık Rico’nun ölümünden sonra geriye dönüş (flashback) ile olayların başına döneriz. Böylece Ferguson ile beraber izleyici de, davayı yeniden inceler ve göz ardı edilmiş ipuçlarını toplamaya çalışır. Çoğu kara filmde olduğu gibi The Enforcer’da da ışık-gölge kontrastı yoğun bir şekilde göze çarpıyor. Özellikle geriye dönüşten önce olan sahnelerde ve Mendoza’nın adamlarının buluşma noktasında gölgeler çok iyi kullanılmış. Bu sahneler izleyicinin de Mendoza’dan korkmasını sağlıyor. Mendoza, çok güçlü olduğu kadar ürkütücü de bir karakter. Olağan Şüpheliler (The Usual Suspects, 1995) filmindeki Keyser Söze karakterini anımsatıyor. Hücrede kalan Mendoza’nın yüzünü filmde uzun bir süre göremiyoruz.
Film hem kanun adamlarının hem de kötü adamların gözünden davayı anlatıyor. Bogart’tan boşalan anti kahraman koltuğunu Mendoza’nın adamları dolduruyor. Olaylar geliştikçe bu kötü adamların aslında o kadar da kötü olmadıklarına kanaat getiriyoruz. Böylece filmin günah keçisi ve tek kötü adamı Mendoza oluyor.
The Enforcer, kadın unsuru geri planda kaldığı için gangster filmleriyle benzerlik gösteren bir kara film örneği… Film, yönetmen Bretaigne Windust’un hastalanması sonucu önceden birkaç kara filmde de imzası bulunan Raoul Walsh’a emanet edilmiş. Filmi bitiren Walsh’ın ismi jenerikte görünmemesine rağmen kendi tarzını filmde hissettirebildiğini de es geçmemek lazım.
KÜNYE / IMDB: 7,4
Yönetmen: Bretaigne Windust, Raoul Walsh
Senaryo: Martin Rackin
Oyuncular: Humphrey Bogart (Bölge Savcısı Martin Ferguson), Ted de Corsia (Joseph Rico), Everett Sloane (Albert Mendoza), Michael Tolan (Duke Malloy), Zero Mostel (Big Babe Lazick), Roy Roberts (Başkomiser Frank Nelson), Jack Lambert (Philadelphia Tom Zaca)
Müzik: David Buttolph
Görüntü Yönetmeni: Robert Burks
Kurgu: Fred Allen
Ülke: ABD
