Türk korku sineması 2000’lerden sonra yükselişe geçmiştir. Taylan Biraderler’in Okul (2004) filminden sonra Yeşilçam’a bir dönüş yapılıp “Türk sinemasında korku filmi var mıydı? İlk korku filmimiz hangisi?” gibi sorular akılları kurcalamaya başlamıştır. Böylece Drakula İstanbul’da (1953) filmi de daha çok ön plana çıkmıştır. Bunun öncesinde Giovanni Scognamillo’nun ve Metin Demirhan’ın korku sineması üzerine çalışmalarını da göz ardı etmemek lazım.
Ali Rıza Seyfi’nin Kazıklı Voyvoda (Kitap, Kamer yayınlarından çıkan 1997 basımında Drakula İstanbul’da ismiyle yayınlanır.) adlı romanından 1953 yılında uyarlanan Drakula İstanbul’da filmini Mehmet Muhtar yönetmiştir. İlk Türk korku filmi olarak kabul edilmektedir. Aydın Arakon’un Çığlık (1949) adlı filminin kopyası kayıp olduğu için ve film hakkında; konusu, oyuncuları ve afişi haricinde bir bilgi olmadığından ilk korku filmimiz olarak kabul etmek tam olarak doğru değildir.
Drakula İstanbul’da filminin konusu: Azmi (Bülent Oran) Kont Drakula (Atıf Kaptan)’nın avukatlığını yapmak üzere Romanya’ya gider. Bir süre Drakula’nın şatosunda kalan Azmi tuhaf olaylara şahit olur. Şatodan kaçan Azmi soluğu İstanbul’da alır. Drakula’da İstanbul’a gelmiştir. Azmi, Azmi’nin karısı Güzin (Annie Ball) ve doktor, Drakula’dan kurtulmak için ellerinden geleni yapacaklardır.
Drakula İstanbul’da birçok açıdan sadece Türk sinemasında değil dünya sinemasında da ilklere imza atmıştır. 1998 yılında Amerika’da bir festivalde gösterilen film, çok beğenilmiş ve yoğun istek üzerine tekrar gösterilmiştir.
“Drakula İstanbul’da”nın İlkleri
Drakula ile Kazıklı Voyvoda arasındaki kan bağından bahsedilmesi
Müslümanlar tarafından çekilen ilk Dracula filmi olması
Drakula’nın köpek dişlerinin uzaması
Drakula’nın kertenkele gibi şatonun duvarlarında gezinmesi
Erotizme yer verilmesi
Meraklısına Notlar
Yedi haftada tamamlanan “Drakula İstanbul’da” ilk Türk Korku Filmidir.
1952 Türk Film Dostları Derneği Film Festivalinde “En Başarılı 5 Film” ve “En Başarılı 5 Yönetmen” arasına girmiştir.
7 Kasım – 7 Aralık 1997 – İstanbul 2. Fantastik Filmler Festivalinde gösterildi.
2000 İstanbul Büyük Şehir Belediyesi tarafından düzenlenen 4. Fantastik Filmler Festivalinde gösterildi.
Danyal Topatan’ın ilk filmdir.
Annie Ball film çekilirken “soğuk” ve “sarımsak” dışında Türkçe bilmiyordu ve Annie Ball’ı Gülistan Güzey seslendirdi.
Bülent Oran’ın çekimlerde ayağına düşen kalas filmin hareketli sahnelerinin çekimlerinde zorluklar yaşattı.
Yabancı sinemada birçok örneğini izlediğimiz Drakula’yı uzaklaştırmak için kullanılan “Haç” yerine “Sarımsak” kullanıldı.
Filmin art direktörlüğünü ve dekorlarını Sophan Koloğlu hazırladı.
Filmin bazı sahneleri Yapımcı Turgut Demirağ’ın köşkünde çekildi.
Mezarlık sahnesindeki “Sis” için ekipten 30/40 kişi 3/4 sigara ile yere yatmışlar ve sigara dumanını üfleyerek “Sis” sahnesini oluşturmuşlardır.
Şato ve mezarlık iç mekan çekimleri ile Annie Ball’ın dans ettiği tiyatro dekor olarak hazırlanmıştır. Şatonun geneli için maket yapılmıştır.
Kalkanlar, zırhlar ve kılıçlar tel iskelet üzerine alçı dökülerek bronza boyanıp çekimlerde kullanılmış, filmin gösterime girdiği sinemanın gişesinde de sergilenmiştir.
Drakula’nın şato duvarlarında ters yürüdüğü sahne çekimleri yerde hazırlanan duvar dekoru üzerinde çekilmiştir.
Filmde yer olan müzikleri çalan orkestranın şefi Karlo Kopoçelli’dir.
Drakula İstanbul’da çoğunlukla hor görülen Türk sinemasının başyapıtlarından biridir. Maddi sorunlardan dolayı teknik açıdan zor durumda kalan çekim ekibi Türk zekasını ve pratikliğini kullanarak bu sorunların üstesinden gelmiştir: Sis makinesi yerine çekim ekibine bol bol sigara içirmek, şato yerine maket kullanmak gibi… Kendi kendine çalan piyano, tabutun kapağının kendiliğinden açılıp kapanması gibi güzel detaylara yer veren film, dönemine göre teknik açıdan sınıfı geçen bir film.
Filmin DVD’si Gala Film’den çıktı. Ama yapım tarihi 1953 olunca görüntü kalitesinin çok düşük olduğunu söyleyebilirim. Artık Türk filmleri restore ediliyor. Umarım bu önemli film gözden kaçmaz ve en kısa zamanda düzgün bir görüntü kalitesiyle filmi tekrar izleme şansımız olur.
Kaynakça
Şenyüz, Ahmet Meriç: “Türk Korku Sinemasına Bir Bakış”, Prömiyer Haftalık Sinema Dergisi, sayı: 5, 9 Ocak 2004
Scognamillo, Giovanni – Metin Demirhan, “Fantastik Türk Sineması”, 2. bs., İstanbul, Kabalcı Yayınevi, 2005
Drakula İstanbul’da DVD, Gala Film (DVD menüsündeki “Meraklısına Notlar” kısmı aynen alıntılanmıştır.)
